Ruud ontvangt een brief van de ING, moet verklaren wat hij bij Albert Heijn heeft gekocht

Banken controleren je uitgaven steeds strenger – Ruud kreeg zelfs een brief over zijn boodschappen

Dat banken je uitgaven in de gaten houden, is inmiddels bekend. Maar een brief waarin je moet uitleggen wat je precies in de supermarkt hebt gekocht? Dat ging voor Ruud wel heel ver.

Uitleg gevraagd

In een aflevering van het programma Radar vertelt een boze Ruud over de brief die hij van ING ontving. De bank meldde dat hij in 11 maanden tijd €4337 bij Albert Heijn had uitgegeven. ING wilde weten waar dat geld precies naartoe ging: “We vernemen graag welke tegenprestaties aan deze transacties ten grondslag liggen,” stond er letterlijk.

Daarnaast moest Ruud verklaren waarom hij in 10 maanden tijd €2530 had overgemaakt aan energiebedrijf HVC Energie BV. De bank vroeg om facturen, en als hij die niet kon aanleveren, moest hij zelfs zijn laatste belastingaangifte opsturen. “Wat gaat de bank eigenlijk doen met al die gegevens?” vroeg Ruud zich af.

Wettelijke verplichting

Toen Ruud om opheldering vroeg, kreeg hij te horen dat de brief voortkomt uit een verplichting vanuit de overheid.

Volgens Radar controleren Nederlandse banken al minstens vijftien jaar onze transacties. Niet alleen of ze écht verdacht zijn, maar ook of ze misschien verdacht kunnen zijn. Banken bestempelen zulke betalingen als “ongebruikelijk”.

Simon Lelieveld, adviseur op het gebied van financieel onderzoek en voormalig hoofd toezicht bij de Nederlandse Vereniging van Banken, vindt dat daar het probleem zit. “In Nederland melden we ongebruikelijke transacties, terwijl dat eigenlijk alleen bij verdachte transacties zou moeten. Dat zorgt voor onnodige inbreuk op de privacy van burgers. Mensen worden dan onterecht als ‘verdacht’ gezien.”

Wordt iedereen dan gemonitord?

Ja. Sinds 2008 zijn banken wettelijk verplicht om te helpen bij het voorkomen van witwassen en de financiering van terrorisme. Dat betekent dat ze alle transacties van klanten in de gaten houden. Als een betaling afwijkt van wat voor jou gebruikelijk is, mag de bank vragen stellen.

Maar daar blijft het niet bij. Zonder dat je het doorhebt, kan de bank ook een melding doen bij de Financial Intelligence Unit (FIU), een overheidsinstantie onder het ministerie van Justitie. De FIU beslist vervolgens of de politie wordt ingeschakeld.

Kortom: iedereen wordt in de gaten gehouden – of je nou iets te verbergen hebt of niet.